فشار خون بالا چيست؟
فشار خون عبارت است از فشار وارد شده توسط خون در حال گردش بر روي ديواره رگ هاي خون. فشار سيستوليك يا انقباضي، به فشار خون به هنگام انقباض قلب گفته مي شود. فشار دياستوليك يا انبساطي به فشار خون به هنگام استراحت قلب اطلاق مي گردد.
بيماري فشار خون (فشار خون بالا) نوعي بيماري مزمن محسوب مي شود. وقتي گفته مي شود كه يك فرد بالغ فشار خون دارد منظور اين است كه فشارخون انقباضي او (SBP) همواره مساوي يا بالاتر از 140 mmHg و يا فشار خون انبساطي وي (DBP) همواره مساوي يا بالاتر از 90 mmHg مي باشد. در حالت كلي در يك فرد بالغ SBP بايد پايين تر از 120 mmHg و DBP پايينتر از 80 mmHg باشد.
كنترل صحيح و منظم فشار خون، به تشخيص زودهنگام و مراقبت صحيح بيماري فشار خون كمك مي كند. افراد بالاتر از 18 سال بايد حداقل هر دو سال يكبار فشار خون را كنترل نمايند. دفعات تكرار كنترل و نظارت بر فشار خون بايد بر اساس سطح فشار خون شخص، سن، خصوصيات مخاطره بيماري قلبي و عروقي در شخص مربوطه و توصيه پزشك، تعيين گردد.
چگونه فشار خون را در خانه كنترل كنيم؟
امروزه دستگاه هاي فشارسنج ديجيتالي با قابليت استفاده بسيار ساده موجود مي باشند. كاربران مي توانند فشار خون خود را در منزل كنترل نمايند. اندازه گيري صحيح فشار خون بسيار اهميت دارد. در صورتي كه ميزان فشار به درستي خوانده نشود، مي تواند به اعمال روشهاي درماني نامناسب منجر گردد.
در زير به چند نكته مفيد در خصوص نحوه انتخاب دستگاه فشارسنج ديجيتالي و اندازه گيري صحيح فشار اشاره مي كنيم:
انتخاب دستگاه فشارسنج ديجيتالي مناسب
دستگاه هاي فشار سنج ديجيتالي متداول قابليت اندازه گيري فشار خون را بر روي بازو يا مچ دست دارند. بهتر است دستگاهي كه انتخاب مي كنيد از نوع اندازه گيري بر روي بازو باشند چرا كه آنها دقت بيشتري دارند. دستگاه هاي فشار سنج ديجيتالي كه فشار خون از طريق انگشتان دست اندازه گيري مي كنند، توصيه نمي شوند.
اندازه بازو بند ( كاف )
دستگاه هاي فشار سنج ديجيتالي موجود در سايزهاي مختلفي از لحاظ اندازه قسمتي كه به مچ يا بازو بسته مي شود، عرضه مي شوند. به هنگام خريد دقت داشته باشيد كه سايز بازوبند با اندازه بازوي شما مطابقت داشته باشد چرا كه در غير اين صورت فشار اندازه گيري شده نادرست خواهد بود.
عرض بازوبند بايد دو سوم از قسمت بازو را بپوشاند. طول بازوبند بايد براي احاطه نمودن كل دور بازو كافي باشد. افراد چاق يا اشخاصي كه داراي بازوهاي عضلاني هستند بايد از بازوبندهاي بزرگ تري استفاده نمايند.
در حال حاضر در بازار ايران كاف ها به طور معمول در دو اندازه ارائه مي شوند :
از دور بازوي 22 تا 32 سانتي متر
از دور بازوي 22 تا 42 سانتي متر
اعتبار دستگاه فشارسنج ديجيتالي
دستگاه هايي انتخاب كنيد كه از نظر باليني مورد تاييد باشند. قبل از استفاده، دفترچه راهنماي دستگاه فشارسنج ديجيتالي را به دقت مطالعه كرده و دستورالعمل هاي ذكر شده را رعايت كنيد. اين امكان وجود دارد فشاري كه در منزل اندازه گيري مي شود با فشار اندازه گيري شده در مطب پزشك متفاوت باشد. در صورت بروز هرگونه شك و شبهه اي، مي توانيد دستگاه فشارسنج ديجيتالي را همراه خود به مطب پزشك ببريد. پزشك شما مي تواند به تصديق اندازه گيري نشان داده شده در دستگاه به شما كمك كند.
چگونگي اندازه گيري فشار خون با دستگاه فشارسنج ديجيتالي:
به هنگام اندازه گيري فشار خون، نكات زير را مد نظر داشته باشيد:
فشار خون را تقريبا در ساعت يكساني در طول روز اندازه گيري كنيد.
فشار خون را در محيطي آرام اندازه گيري كنيد.
زمانيكه ناخوش هستيد، سرما خوردگي داريد، مضطرب يا عصبي هستيد، استرس داريد، درد داريد و يا مثانه شما پر است، از اندازه گيري فشار خودداري كنيد.
قبل از گرفتن فشار خون:
حداقل 30 دقيقه قبل از اندازه گيري فشار خون، ورزش نكنيد، سيگار نكشيد و از مصرف غذاها يا نوشيدني هاي حاوي كافئين (نظير چاي يا قهوه) خودداري كنيد.
لباس هاي راحت و گشاد به تن داشته باشيد.
به مدت 5 دقيقه بدون هرگونه عامل منحرف كننده ذهن (نظير تماشاي تلويزيون) استراحت كنيد.
اندازه گيري فشار خون:
يك ميز يا صندلي ثابت با ارتفاع مناسب انتخاب كنيد.
راحت و آسوده بنشينيد به طوري كه پشت شما به يك چيز ثابت تكيه كرده باشد.
بازوي خود را به نحوي بر روي ميز تكيه دهيد كه ارتفاع آن هم سطح با قلب شما باشد.
هردو پاي را بر روي زمين قرار دهيد و از انداختن يك پا بر روي ديگري خودداري كنيد.
آستين را بالا زده و بازوبند را به دور بازوي خود بپيچيد.
بازوبند بر روي بازوي بدون لباس در فاصله 2 سانتيمتر (تقريبا به اندازه عرض دو انگشت) بالاتر از آرنج ببنديد. اطمينان حاصل كنيد كه قسمت لوله دار در قسمت مركز بازو رو به جلو و حسگر دستگاه نيز در محل صحيح قرار گرفته باشد. قسمت انتهاي بازوبند را بكشيد تا به طور يكنواخت و سفت دور بازوي شما قرار بگيرد. دقت كنيد كه ميزان سفتي بازوبند صحيح باشد: يعني بايد به اندازه اي سفت شود كه بتوانيد نوك دو انگشت از لبه قسمت فوقاني به زير بازوبند فرو كنيد. وقتي مي خواهيد بازوبند را باد كنيد نبايد احساس درد داشته باشيد.
قبل از استارت كمي صبر كرده و به مدت چند لحظه آرامش داشته باشيد. سپس دكمه استارت را فشار دهيد. در حين اندازه گيري فشار، آرام باشيد و ثابت و ساكت بمانيد. ابتدا بازوبند باد كرده و سپس به آرامي باد آن تخليه خواهد شد. وقتي اندازه گيري به اتمام رسيد، ميزان فشار انقباضي و انبساطي و همچنين نبض شما بر روي صفحه ديجيتالي نمايش داده خواهد شد.
ثبت مقادير اندازه گيري شده
پس از اتمام اندازه گيري، بازوبند را باز نموده و به طور كامل از دست خود خارج كنيد.
بعد از مدتي استراحت دوباره فشار خون را اندازه گيري كنيد. سعي كنيد كه حداقل يك دقيقه مابين دو اندازه گيري فاصله وجود داشته باشد.
ثبت فشار BP:
ميانگين دو فشار اندازه گيري شده را محاسبه كنيد. درصورتي كه اختلاف بين دو دفعه اندازه گيري از 5mmHg بيشتر باشد، لازم است كه قبل از معدل گيري بار ديگر فشار خود را بسنجيد.
مقادير فشار اندازه گيري شده مداوم طي يك مدت ثبت كنيد.
در جلسه ملاقات بعدي با پزشك خود، مقادير ثبت شده را جهت بررسي توسط پزشك همراه داشته باشيد.
در صورت بروز هرگونه موضوع نگران كننده به يك پرستار يا پزشك مراجعه كنيد.
نكته پاياني
توجه داشته باشيد كه تمامي دستگاه هاي پزشكي خانگي به طور نسبي قادر به كنترل شرايط و حالات بدني است. اگر به بي نظمي هاي زيادي فشارخون مبتلا هستيد حتما زير نظر پزشك خانوادگي باشيد.
مشاهده پست مشابه : پيشگيري از درد كمر و گردن
نکاتی برای انتخاب دستگاه فشارسنج مناسب